Stapel hout bleek bijzondere kast

Indrukwekkend 18e-eeuws kruisvoetkabinet voor Kasteel Arcen

Het Limburgs Landschap is al een aantal jaren bezig Kasteel Arcen, als onderdeel van Kasteeltuinen Arcen, her in te richten. Met antieke meubelen uit schenkingen en soms door aankoop, wordt de originele erfgoedcollectie aangevuld. De gevarieerde collectie geeft een mooi beeld van de meubelstijlen van de 17^e eeuw tot aan de tweede wereldoorlog. De Bel-Etage van het kasteel is ondertussen ingericht alsof het kasteel bewoond is. Recent is er, na een ingrijpende restauratie, een bijzondere kast aan toegevoegd: een kruisvoetkabinet gemaakt rond 1700, de beginfase van het huidige kasteel. Het kabinet lag bij de ontdekking als een stapel hout in een loods. En toen kwam de restauratie.

Een kruisvoetkabinet wordt ook wel sterkabinet genoemd naar de versiering in de fineerafwerking. Zo’n barokke kast staat op een open onderstel met ballustervormige of gedraaide poten, die middels een kruis met elkaar verbonden zijn. Deze kasten zijn vaak met luxueuze houtsoorten gefineerd. In dit geval zijn de verschillende fineersoorten zeer dik en op eikenhout gelijmd. Vaak waren deze kabinetten van binnen ook voorzien van laden en kleinere kastjes en ze dienden om mooie objecten te tonen. Deze kast heeft dat niet, maar het fineerwerk met onder andere esdoornwortelfineer is wel zeer verfijnd.

Stapel hout

Het Limburgs Landschap werd uitgenodigd om te komen kijken naar wat objecten voor de herinrichting van haar erfgoedlocaties. In de loods lag een stapel planken en wat verderop stond een gefineerd onderstel in gammele staat. Bij het omdraaien van de planken bleken dat, aan de mooie kant, deuren te zijn met een onder vuil verstopte fineerlaag. Een plaatselijke schoonmaak liet een fraai patroon zien. Toen begon het puzzelen. De kap werd teruggevonden maar van een zijwand bleek alleen het ingelegde gedeelte bewaard. Een ingelegd voorpaneeltje ontbrak helemaal. Maar de kast leek grotendeels compleet. Een uitdaging, maar Het Limburgs Landschap mocht de ‘stapel hout’ meenemen.

Restauratie

Meubelrestaurator Dirk-Olaf van Geenen bleek in staat met originele fineren de ontbrekende delen te reconstrueren. Van op kleur gebracht eikenhout maakte hij een frame zodat het zijpaneel weer compleet was. Hay Gout van het museum de Hansenhof bij Velden heeft zijn sporen verdiend bij restauraties. Hij ging aansluitend, notabene als vrijwilliger, aan de slag om de vele houtverbindingen weer te verstevigen. Hij maakte een achterwand, draaide een aantal nieuwe bolpoten. Hij monteerde al het loszittende fineer en vulde ontbrekende fineerstukken aan. Na een stevige schoonmaakbeurt werd de kast in elkaar gezet. De herboren kast is nu een pronkstuk in de trouwzaal van Kasteel Arcen.