Eikenprocessierups

Vanaf de start van het voorjaar worden de eerste waarnemingen van eikenprocessierupsen gedaan, in de loop van het seizoen neemt de overlast van de rupsen toe door de grotere aantallen brandharen. In de meeste gevallen beperkt de overlast zich gelukkig alleen tot jeuk. Ook onze collega’s hebben daar ieder jaar veel last van. Hoe vervelend dat ook is, het hoort voor hen bij het buiten werken. De eikenprocessierups is een gegeven en gaat niet meer weg. Maar wat doen wij als Het Limburgs Landschap aan de eikenprocessierups en waarom?

Om te beginnen moeten we helaas erkennen dat de plaag nu zo wijd verspreid is dat ingrijpen op nestniveau niet meer haalbaar is. In onze bossen, ook langs de paden, wordt daarom niet bestreden. Ook zijn er gewoonweg te veel nesten om elk nest te kunnen markeren. Wij vragen u dan ook om zelf goed op te letten wanneer u de natuur in gaat.

U heeft misschien zelf ook al ervaren dat veel overlast ontstaat langs wegen en routes waar eikenlanen staan. Aan deze eikenlanen liggen vaak ook fietsroutes. Er is door sommigen geopperd om daar zoveel mogelijk eiken om te kappen, want dat vermindert de geschikte leefplekken voor de rupsen en vlinders. Maar dat is in Limburg natuurlijk ondenkbaar met de vele mooie oude lanen en rijke eikenbossen.

Wij denken dat herstel van een natuurlijk evenwicht belangrijk is. Dat is volgens ons uiteindelijk ook de enige effectieve oplossing om de aantallen processierupsen binnen de perken te houden. Veel middelen om eikenprocessierupsen te bestrijden – ook biologische – zijn schadelijk voor de natuur. Deze bestrijdingsmiddelen zijn niet selectief en doden naast de eikenprocessierups ook andere insecten en rupsen en dus vlindersoorten. En ze doden ook de vijanden van de eikenprocessierupsen. Daarmee zorgt deze vorm van bestrijding er voor dat de kiem gelegd wordt voor een volgende plaag.

Uit onderzoek blijkt dat er nu onvoldoende natuurlijke vijanden zijn om de verspreiding van de soort af te remmen. Dat is een zorgelijke ontwikkeling. Daarom zorgen wij voor rijke ondergroei onder eikenlanen en -bossen in onze terreinen. Die rijke ondergroei is namelijk de leefwereld voor de vijanden van de processierups, zoals sluipwespen en poppenrovers. We proberen de bermbeheerders (vaak overheden) ook te stimuleren om hun maaibeheer zo aan te passen dat er het hele jaar meer kruiden onder de bomen kunnen groeien. Daar ontstaat dan een voorraadkamer aan natuurlijke bestrijders. Zo moet de natuur de plaag uiteindelijk zelf kunnen uitdoven. Er zijn ook te weinig vogels die de rups natuurlijk kunnen bestrijden, een teken dat het niet goed gaat met de natuurlijke systemen. Mees, vink, winterkoning, roodborst en boomklever zijn natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups, zij eten hem tijdens verschillende fasen van hun levenscyclus.

Bij uitzonderlijke situaties grijpt Het Limburgs Landschap wel in, zoals op plekken waar veel eiken staan rondom een kinderspeelplaats. Daar laten we bijvoorbeeld nesten wegzuigen. Meer informatie kunt u terugvinden op processierups.nu