Voormalig NAVO-Hoofdkwartier

Het voormalige NAVO-hoofdkwartier in de Cannerberg is na een jarenlange sanering opengesteld.  Vanuit politieke en militaire kringen werden tijdens de Koude Oorlog de nodige (voorzorgs)maatregelen genomen om een eventueel op handen zijnde aanval vanuit de Sovjet-Unie te kunnen detecteren en vanzelfsprekend af te slaan. Daartoe werden in West-Europa een aantal ultra-geheime commandocentra ingericht. Eén van deze centra lag even ten zuiden van Maastricht, een zogenaamd Joint Operations Centre (JOC). Een deel (met een ganglengte van circa acht kilometer) van het enorme gangenstelsel tussen de Belgische grens en de Apostelhoeve werd afgegrensd en door Het Limburgs Landschap in erfpacht gegeven aan de NAVO. In deze groeve werd in het grootste geheim een commandocentrum ingericht. Dagelijks werkten er enkele honderden mensen ondergronds. De NAVO heeft de groeve gebruikt als oorlogs- en oefenhoofdkwartier en het complex viel sinds 1956 onder de Wet op de Staatsgeheimen. Als gevolg van de gestegen spanningen tijdens de Koude Oorlog kreeg het hoofdkwartier in 1963 een permanente bezetting, dag en nacht en zeven dagen per week. Het complex was voor de NAVO een belangrijk communicatiecentrum. De luchtverdediging en de offensieve militaire operaties voor de noordelijke helft van West Duitsland werden er gecoördineerd. Continu werd een groot deel van het Noordwest-Europese luchtruim bewaakt. Iedere vliegbeweging werd in kaart gebracht en bestudeerd, om te bepalen in hoeverre vijandige handelingen werden voorbereid of verricht.

Toen de NAVO de groeve in 1992 verliet, was er sprake van een ernstige vervuiling met asbestvezels. Een klimaatbeheersingssysteem met asbest dat in de zestiger jaren was geïnstalleerd transporteerde onbedoeld en ongewild een enorme hoeveelheid asbestvezels. Hierdoor werd de hele groeve besmet met asbest die zich vooral afzette op de wanden van de poreuze mergel. Er vond een grondige schoonmaakoperatie plaats waarbij het volledige hoofdkwartier werd ‘gestript’. Wat er overblijft, zijn de indrukwekkende ruïnes van deze ondergrondse wereld. Tijdens een rondleiding maken de bezoekers kennis met dit buitengewone verhaal. Enthousiaste vrijwilligers vertellen u alles over dit mysterieuze en boeiende verleden.